Alles over heftrucks
Heftrucks zijn een van de krachtigste machines voor industriële en logistieke bedrijven. Of het nu gaat om het verplaatsen van zware ladingen in een magazijn of op het bouwterrein, heftrucks kunnen veilig objecten tillen die mensen niet dragen kunnen, waardoor ze onmisbaar zijn op elke werkplaats.
Tom van Os (vestigingsmanager in Houten)
Inhoud
Welke soorten heftrucks zijn er?
Voor iedere lading bestaan er specifieke heftrucks. De volgend typen zijn het meest voorkomende in de markt:
- Voorlader
- Stapelaar
- Vorkheftruck
- Hoogbouwtruck /Smalle gangen truck
- Zijlader
- Vierwegheftruck
- Ruw terrein heftruck
- Verreiker
- Reachtruck
- Palletwagen
- Orderverzameltruck
Je leest hieronder waarin de verschillende soorten heftrucks van elkaar verschillen, zodat je de juiste keuze kunt maken wanneer je een heftruck aan wil huren. Maar voordat de heftruck soorten worden toegelicht, beantwoorden we eerst een aantal veel gestelde vragen over de heftruck.
Wat is een heftruck?
Een heftruck is een klein industrieel voertuig met aan de voorzijde een hefplatform dat omhoog en omlaag kan worden bewogen. Het hefplatform kan onder een lading worden geplaatst om deze op te tillen of te verplaatsen. Heftrucks voldoen aan de behoeften van verschillende bedrijfstakken, waaronder magazijnen en andere grote opslagfaciliteiten. De meeste gebruikte heftruck is de vorkheftruck.
Heftrucks worden aangedreven door een elektrische accu of door verbrandingsmotoren. Bij sommige vorkheftrucks zitten de bestuurders terwijl ze de machine besturen en bedienen, terwijl bij andere de bestuurder moet staan. De machines worden overal in de industrie op grote schaal gebruikt voor het vervoer van materialen en goederen.
Wie heeft de heftruck uitgevonden?
Men zegt dat Leonardo da Vinci als eerste een soort heftruck tekende, maar de eerste echte heftruck werd gebouwd door Lester M. Sears in 1919. Hij richtte het bedrijf Towmotor Corporation op en maakte de zogenoemde ‘Towtractors’ tot 1933. Dit was een soort duwtractor die onder andere werd gebruikt om treinwagons te duwen. Deze werden opgevolgd door de ‘cantilever heftruck’ waar voor het eerst ook op gezeten kon worden.
In 1965 werd Towmotor Corporation verkocht aan Caterpillar.
Hoe werkt een heftruck?
De werking van een heftruck is in principe vrij eenvoudig. Met de juiste opleiding is de bediening niet zo ingewikkeld als het op het eerste gezicht lijkt. Maar het vereist wel kennis en aandacht voor details om de bediening soepel te laten verlopen.
Om de hefmast te kunnen heffen, duwt de heftruckchauffeur de bedieningshendel naar voren en wordt er vloeistof in de hydraulische cilinders geperst. De vloeistof komt de hydraulische cilinder binnen via een speciale ventiel waardoor er druk opgebouwd kan worden. Deze druk neemt toe als er meer vloeistof in de cilinder komt. Als de vloeistof de cilinder vult, worden de tandwielen van het katrolsysteem met de klok mee gedraaid en gaat de mast omhoog. Wanneer de mast moet worden neergelaten, wordt de bedieningshendel teruggetrokken en wordt de druk van vloeistof langzaam minder. Het vraagt ervaring om te weten hoe snel de druk op- en afbouwt. Dit is per type heftruck verschillend en deze kennis kan door het volgen van een heftruck opleiding en praktijkervaring opgedaan worden.
Hoe bestuur je een heftruck?
Een heftruck wordt via de achterwielen bestuurd, omdat het op deze manier veel makkelijker is om nauwkeurig met de vorken te werken. Door met de achterwielen te sturen is de draaicirkel van de heftruck klein waardoor de heftruck makkelijk manoeuvreerbaar is. Bovendien treedt er zo minder snel bandenslijtage op. Win-win dus!
Hoeveel mag een heftruck tillen?
De meeste heftrucks zijn voorzien van een plaatje met een lastdiagram. Hier staat naast het hefvermogen ook het maximale gewicht dat een bepaalde hefhoogte aankan. Op een lastdiagram staan:
- De hefhoogtes (H3) in mm
- Het gewicht van de werklast (Q) in kg (inclusief pallets)
- De lastzwaartepunt (D) afstand in millimeters.
Het lastzwaartepunt is de afstand tussen het middelpunt van de last tot aan de hiel van de vork. Als een van de elementen op de lastdiagram de richtlijnen overschrijdt, wordt het tillen met de heftruck gevaarlijk. Belangrijk om te weten is dat hoe groter de lastzwaartepuntafstand, hoe minder gewicht getild mag worden.
Omdat er binnen een bedrijf vaak meerdere merken heftrucks rond rijden of verschillende bestuurders dezelfde heftruck gebruiken is het belangrijk dat iedereen weet hoe je een lastdiagram leest. Zo wordt voorkomen dat de heftruck door een te zware werklast zou kunnen omkantelen.
Hoeveel weegt een heftruck?
Het is van groot belang om te weten hoeveel een heftruck weegt. Wanneer je weet hoeveel een heftruck weegt, kun je er zeker van zijn dat je heftruck veilig kan worden vervoerd of verplaatst naar een bouwplaats. Bovendien kan je controleren of het gewicht van een heftruck niet hoger is dan het gewicht van de constructie waar de heftruck gebruikt gaat worden. Zo voorkom je dat er barsten in de vloer ontstaan of nog erger: een heftruck die door de vloer zakt.
Het gewicht van een heftruck en de capaciteit van een heftruck zijn niet met elkaar verbonden. Om een heftruck veilig te kunnen bedienen, is het van het grootste belang dat werknemers het verschil tussen beide termen goed begrijpen.
Terwijl het gewicht van een heftruck verwijst naar het daadwerkelijke gewicht van de heftruck, beschrijft de hefcapaciteit de hoeveelheid gewicht die een heftruck kan dragen. Gewoonlijk varieert de hefcapaciteit van vorkheftrucks van 1300 kg. tot meer dan 30.000 kg.
Een heftruck is daarom ook zwaarder aan de achterkant. Dit komt doordat het extra gewicht aan de achterkant van de heftruck helpt om het gewicht van de lading op de vorken van de heftruck te compenseren.
Het gemiddelde gewicht van een vorkheftruck is ongeveer 3000 kg. Ter vergelijking, een gemiddelde auto weegt ongeveer 1500 kg.
Is een heftruckcertificaat verplicht?
Een heftruckcertificaat is niet verplicht. Wel wordt van werkgevers verwacht dat ze aan kunnen tonen dat hun personeel kundig genoeg is om met een heftruck of reachtruck te kunnen werken. Wanneer een ongeluk gebeurt moet aan de arbeidsinspectie en verzekeraar aangetoond kunnen worden dat de werknemer op de hoogte was van de veiligheidsregels en wetten. Hierom eisen de meeste werkgevers dat hun werknemers in het bezit zijn van een geldig heftruckcertificaat.
Hoe lang is een heftruckcertificaat geldig?
Als je in het bezit bent van een heftruckcertifcaat vraag je je natuurlijk af hoe lang een heftruckcertificaat geldig is? Het heftruckcertificaat is 5 jaar geldig. Daarna moet een herexamen worden afgelegd om het certificaat te verlengen. De geldigheid van het heftruckcertificaat wordt bij wet bepaald. Het certificaat wordt behaald door te slagen voor een examen. Dit examen bestaat uit een theoriegedeelte en een praktijkgedeelte.
Hoe oud moet je zijn om heftruck te rijden?
De minimumleeftijd voor het besturen van een heftruck is 18 jaar. Onder bepaalde voorwaarden kan echter al op 16-jarige leeftijd een certificaat worden verkregen. Het certificaat kan worden behaald zonder in het bezit te zijn van een autorijbewijs. Jongeren onder de 18 jaar mogen alleen onder deskundig toezicht rijden van een volwassenen.
Werknemers van 16 of 17 jaar (bijvoorbeeld hulpkrachten en vakantiekrachten) mogen een heftruck besturen als zij :
- Een uitgebreide training hebben gevolgd, welke aantoonbaar moet zijn, bijvoorbeeld door middel van een heftruckcertificaat.
- Bij het bedienen van de heftruck is er toezicht van een volwassen deskundige begeleider.
Mag je met een heftruck op de openbare weg?
- Twee werkende lampen, zowel met dimlicht als stadslicht
- Twee achterlichten, twee stoplichten en tenminste twee rode reflectoren
- Richtingaanwijzers aan de voor- en achterkant Alarmlichten (waarschuwingsknipperlichten)
- Een speciale rood reflecterende driehoek met platte hoeken aan de achterkant
Hoe vervoer je een heftruck?
Vaak wordt een heftruck in een gebouw of op een bouwterrein gebruikt. Het kan voorkomen dat een heftruck ergens anders nodig is en zich dus moet verplaatsen. Soms kan dit binnen het bouwterrein of het gebouw waar de heftruck al in gebruik is. Maar niet altijd is dat mogelijk en moet een heftruck over de openbare weg. Dit mag in sommige gevallen onder bepaalde voorwaarden.
Vaak kiest men er echter voor om de heftruck te vervoeren. Maar hoe vervoer je een heftruck? Vaak gebeurt dit met een aanhangwagen of oplegger. Belangrijk, vooral met de grotere heftrucks, is dat hier goed wordt gekeken naar het gewicht van de heftruck en het maximale gewicht dat de aanhanger of trailer kan en mag dragen.
Wij kunnen uiteraard het transport van de heftruck voor jou uit handen nemen.
Is een heftruck een motorrijtuig?
Een heftruck is een motorrijtuig omdat ze zijn uitgerust met elektromotoren of verbrandingsmotoren. Verbrandingsmotoren worden ook wel internal-combustiontrucks (IC-trucks) genoemd. Meestal draaien ze op LPG of diesel als brandstof. Om deze reden is de heftruck ook WAM plichtig (Wet Aansprakelijkheid Motorrijtuigen) wanneer je op de openbare weg rijdt.
Elektrische heftruck of met een verbrandingsmotor
Er zijn twee belangrijke aandrijvingen voor heftrucks: elektrisch en door middel van een verbrandingsmotor. Elektrische heftrucks worden aangedreven door een industriële accu, terwijl heftrucks op brandstof werken met een verbrandingsmotor (internal combusion engines), die op verschillende brandstofsoorten werken. De volgende brandstofsoorten komen veel voor:
- Vloeibaar petroleumgas (LPG)
- Samengeperst aardgas (CNG)
- Benzine
- Diesel
Heftrucks zijn de krachtpatsers onder de gemotoriseerde transportmiddelen. Hun bruikbaarheid en verwachte levensduur zijn uiterst belangrijk voor een efficiënte bedrijfsvoering.
Voor- en nadelen van LPG heftrucks
Heftrucks op LPG zijn uiterst flexibel en daardoor geschikt voor zowel binnen- als buitengebruik. Deze heftrucks zijn milieuvriendelijker dan diesel-aangedreven modellen en bieden het vermogen en de prestaties die nodig zijn voor het zwaardere werk. Net als elektrische heftrucks zijn vorkheftrucks op LPG schoon en stil, maar ze hoeven tussen de shifts niet urenlang opgeladen te worden.
Voordelen van een gas heftruck:
- Zowel geschikt voor binnen- als buitengebruik
- Heeft weinig stilstand omdat er geen batterij hoeft te worden opgeladen
- Stiller en milieuvriendelijker dan diesel heftrucks, maar wel minder dan elektrische heftrucks
- De beste acceleratie-, rij- en hefsnelheden
Nadelen van een gas heftruck:
- De gastanks kunnen het zicht naar achteren belemmeren
Voor- en nadelen van diesel heftrucks
Diesel heftrucks behoren tot de krachtigste machines in de transportsector en zijn daarom geschikt voor een breed scala aan toepassingen. Deze heftrucks kunnen tegen een stootje en zijn bestand tegen natte en slechte weersomstandigheden. Ze worden aangedreven door een brandstof die niet alleen gemakkelijk te verkrijgen is, maar ook gemakkelijk is in het gebruik.
Voordelen van een diesel heftruck:
- Een betrouwbare heftruck voor buitengebruik
- Door hun krachtige motoren presteren deze heftrucks beter op hellingen dan heftrucks op LPG of elektrisch aangedreven heftrucks
- Zeer geschikt voor sleeptaken
- Krachtiger dan alternatieven, met een betere acceleratie en hogere hefsnelheden
- Opladen is niet nodig, wat betekent dat de heftruck continu in gebruik kan blijven
Nadelen van een diesel heftruck:
- Diesel heftrucks produceren veel geluid wat hinderlijk kan zijn voor werknemers
- Ze produceren ook uitlaatgassen en andere schadelijke stoffen, wat een grotere milieu-impact heeft
Voor- en nadelen van elektrische heftrucks
Elektrische heftrucks zijn het meest milieuvriendelijk in vergelijking met heftrucks die op diesel of LPG rijden. Door hun ontwerp zijn ze zowel snel als gemakkelijk te manoeuvreren. Ze zijn bijzonder geschikt voor gebruik in binnenruimten en voor het hanteren van een grote verscheidenheid aan goederen, zoals pallets, boxpallets en bokken.
Voordelen van een elektrische heftruck:
- Dit is het meest milieuvriendelijke type heftruck
- Eenvoudiger, schoner en stiller te bedienen dan andere typen heftrucks
- Door het lagere gewicht en de lagere massa van de batterij zijn ze gemakkelijker te manoeuvreren dan vorkheftrucks die op gas of diesel rijden
Nadelen van een elektrische heftruck
- Er is enige stilstandtijd omdat ze niet kunnen worden gebruikt als de batterij wordt opgeladen
- Niet alle elektrische heftrucks zijn geschikt voor buitengebruik vanwege het risico op regenachtig weer. Een natte omgeving kan problemen veroorzaken met de bedrading en elektrische componenten