Beton trillen met trilnaald

Om het ter plaatse gestorte beton te verdichten, wordt vaak gebruikgemaakt van een trilnaald. Als je werkt met beton, kies je voor een duurzaam bouwmateriaal. Beton heeft immers – mits op de juiste wijze verwerkt – een zeer lange levensduur. Maar toch gaat het nog weleens mis tijdens het verwerken van beton, met alle risico’s van dien. Wij leggen hier uit hoe je zo veilig mogelijk beton kunt trillen met een betontrilnaald.

Ferry den Haan (vestigingsmanager in Wijk bij Duurstede)

“Om het beton op een juiste manier te verdichten, is er een groot aantal methoden voor handen met elk zijn eigen intensiteit. Wij leggen je de manier met de trilnaald graag uit.”

Waarom beton trillen?

Er kunnen verschillende redenen zijn om het vers gestorte beton te trillen. Wij benoemen de twee belangrijkste redenen:

1) Tijdens het mengen en storten van betonmortel wordt namelijk lucht ingesloten. Het storten van betonmortel zorgt ervoor dat luchtbellen worden meegevoerd. Zo ontstaan er als gevolg hiervan holten in het beton zelf en tussen de betonspecie en de bekistingswand.

Als je nu trilenergie toevoegt aan het vers gestorte beton, zal de lucht worden verdreven. Bovendien ontstaat er zo een dichte structuur.

2) Betonmortel is uit verschillende delen opgebouwd met elk zijn massa. Onder invloed van de zwaartekracht bestaat bij het verdichten van beton de neiging tot ontmenging: de zwaardere delen (het grove grind) willen bezinken.

De inwendige wrijving van het toeslagmateriaal gaat deze inmenging echter tegen. En hoe groter de inwendige wrijving, des te minder is de ontmenging. Door het verdichten neemt de inwendige wrijving echter af, waardoor dus de neiging tot ontmenging toeneemt. Daarom vereist het verdichten van beton de nodige aandacht en zorgvuldigheid.

Op welke manieren kun je beton verdichten?

Om het beton op een juiste manier te verdichten, is er een groot aantal methoden voor handen met elk zijn eigen intensiteit. Om de betonspecie op de bouwplaats te verdichten, wordt met name de trilmethode toegepast. Kortom door een trilnaald te huren. De vaste bestanddelen in het beton worden in een zeer snelle heen-en-weergaande beweging gebracht met als gevolg het zeer sterk afnemen van de inwendige wrijving. Het schokken, centrifugeren, persen, walsen en het gebruik van triltafels zijn methoden die alleen in de betonproductenindustrie worden toegepast. Samengevat zijn de verdichtingsmethoden:

  • trilnaalden
  • oppervlaktetrillers
  • schokken, centrifugeren, persen en walsen
  • een stamper (stampbeton)
  • niet trillen (zelfverdichtend beton)
  • bekistingstrillers
  • triltafels

Hoe gebruik je de trilnaald na het storten van het beton?

Om het insluiten van luchtbellen te voorkomen, is het eerst noodzakelijk om gedoseerd en systematisch het beton te storten. Dit kan met behulp van een betonkubel of een betonpomp. Waarmee je het betonmengsel kunt verdelen over het oppervlak.

Voor een verdere gelijkmatige verdeling kan een betonschop of een hark worden gebruikt.

Vervolgens gebruik je een trilnaald om het beton in een regelmatig patroon en met korte tussenafstanden te verdichten. De trilnaald mag dus niet worden gebruikt om hopen betonmortel mee te verdelen. Dit kan namelijk leiden tot ontmenging en dus kwaliteitsverlies.

 

Het juist gebruiken van een trilnaald
Het juist gebruiken van een trilnaald (illustratie: VOBN)

 

De trilnaald dient te allen tijde verticaal in de betonspecie te worden gestoken. Om de koeling van de betontrilnaald hoef je je gelukkig niet druk te maken. Een trilnaald wordt namelijk gekoeld door zijn warmte af te geven aan het beton. Indien je een relatief dunne vloer wilt verdichten, dan zie je dat de trilfles een deel boven het oppervlakte uitsteekt. Daarom is een trilnaald met korte trilfles zeker aan te bevelen.

Tijdens het verdichten van betonmortel met behulp van een trilnaald klinkt het betonmengsel in en zie je luchtbellen aan de oppervlakte verschijnen. Als je ziet dat het beton een glanzende laag begint te vertonen, is het tijd de trilnaald uit het betonmengsel te halen. Doe dit echter wel met beleid. Als je de betontrilnaald namelijk te snel uit het beton wilt trekken, kunnen er opnieuw holle ruimten ontstaan.