Tips voor het kloven van hout
Ferry den Haan (vestigingsmanager in Wijk bij Duurstede)
Hoe kun je aan de slag met houtkloven?
Om te beginnen met kloven, moet je een logische plek kiezen om te kloven. Het liefst zo dicht mogelijk bij de stapel te verwerken hout. Dat werkt prettiger. Vervolgens kun je een horizontale houtklover gebruiken. Dat is belangrijk voor de eigen werkhouding. Een staand model klover moet uiteraard stabiel staan.
Wanneer je een elektrische houtkloofmachine gebruikt, leg je de voedingskabel en het verlengsnoer zo neer, dat je er bij het heen en weer lopen niet over kunt struikelen. Wie geen risico wil lopen, gebruikt behalve werkhandschoenen ook schoenen met stalen neuzen en een veiligheidsbril.
Als je wilt gaan kloven, dien je vooraf zelf ook nog even te controleren of het kloofmes goed vast zit. Draai indien nodig de bout(en) na en controleer meteen de peilstok om te zien of er voldoende hydrauliekolie aanwezig is. Door de constructie van de machine is er maar één logische plek voor de bediening. Gebruik die ook en ga bijvoorbeeld niet zijdelings naast het apparaat staan. Laat daar ook niet iemand anders staan. Bijvoorbeeld een helper. Dat is gevaarlijk in verband met wegspattend hout, bijvoorbeeld op een noest.
Bedenk telkens hoe je het hout zo gunstig mogelijk in de klover legt. Maak daarbij gebruik van de ‘draad’ en van eventuele droogtescheurtjes. Zit er een flinke noest? Kloof daar dan ruim langs. Of als het niet anders kan, er middendoor.
Gooi het gekloofde hout meteen in een kruiwagen: het scheelt een keer bukken en de werkomgeving blijft schoon. Je kunt op deze manier niet snel over een stuk hout struikelen.
Onze moderne kloofmachines zijn bewust zo geconstrueerd dat beide handen nodig zijn voor de bediening. Probeer het niet anders te doen en blijf met je (of andermans) handen tijdens het kloven uit de buurt van het houtblok. Laat daarom ook nooit een ander de houtblokken op de machine leggen, terwijl je zelf de bediening doet. Daarnaast moet je onnodig gesjouw voorkomen. Grote ‘bollen’ hout kunnen beter gerold dan getild worden bijvoorbeeld. Daarnaast is het tillen van gezaagde bollen het veiligst met de handen aan de zijkanten van het blok. Zeker bij een staande machine. Met één hand onder en één hand bovenop het blok is de kans groot dat je vroeg of laat je vingers bij het neerzetten bezeert.
Vier specifieke houtklooftips
- Hout kun je het beste vers kloven. Omdat het proces van indrogen dan nog niet begonnen is.
- Zaag het hout daarom nooit langer dan een week vooruit. Omdat het drogingproces via ‘kops’ hout tamelijk snel gaat. Houtvezels worden taai tijdens het drogen.
- Niet ieder stuk hout hoeft te worden gekloofd. Een veel gebruikte ondergrens is een diameter van 10 centimeter. Kleiner heb je het voor de kachel niet nodig.
- Stop op tijd met werken. Behalve dat het lichaam vermoeid raakt, neemt je concentratievermogen af. Zeker wanneer je weinig routine hebt in het werken met deze houtkloofmachines. Hierdoor neemt de kans op fouten en ongelukjes toe.
Wat moet je met je gekloofde hout doen?
Gekloofd hout kun je het beste meteen goed opslaan om verder te kunnen drogen. In een goede houtopslag is het hout beschermd tegen de regen. Maar kan de wind vrijelijk zijn gang gaan. Ook is zo’n plaats vanuit huis makkelijk te bereiken. Wie geen houtschuur heeft, of er tijdelijk geen plek in heeft, kan het hout ook heel goed buiten opslaan.
Dit gaat gemakkelijk tussen twee bomen, die dan als ‘grote boekensteunen’ dienst doen. Maak de stapel bij voorkeur niet meer dan drie lengtes diep (totaal dus ongeveer een meter). En bouw deze in eerste instantie een meter hoog. Leg dan enkele meterlange latten als een soort spouwankers op de houtblokken en bouw vervolgens verder. Dit geeft het geheel aanzienlijk meer stevigheid. Bouw de stapel vervolgens af tot maximaal ooghoogte, hoger is onhandig. Dek alleen de bovenkant af met enkele lagen dubbelgevouwen landbouwplastic, afdekzeil, golfplaten of ander waterdicht materiaal. Houd deze bedekking op zijn plaats met enkele zware stenen of bollen hout.
Op deze manier heeft de wind vrij spel en zal het hout, ondanks dat de zijkanten onbeschermd zijn, goed drogen. Het vers gekloofde hout is na anderhalf à twee jaar geschikt als kachelhout. Langer laten liggen kan uiteraard ook.