Hoe werkt een graafmachine?
Een graafmachine aan het werk is ontzettend leuk om naar te kijken. Ronddraaiend om zijn eigen as. Alle onderdelen bewegen los van elkaar om de aarde, het zand of ander bodemmateriaal in zijn bak te krijgen. Of het nou een minigraver is of een graafmachine 2500 kg. Vast heb je je toen ook wel bedacht: hoe werkt een graafmachine eigenlijk? Hoe werkt een hydraulisch systeem? Dat vertellen we je in dit artikel.
Tom van Os (vestigingsmanager in Houten)
“Graafmachines zijn populaire machines binnen onze verhuurvloot. Ontdek hoe een graafmachine werkt.”
Principe van een graafmachine
Het principe is heel simpel. Je kunt het systeem namelijk vergelijken met een waterpistool of een fietspomp. Met deze twee alledaagse apparaten druk je met een zuiger in een cilinder water (waterpistool) of lucht (fietspomp) naar voren. Deze laatste, de fietspomp, noemen we een pneumatisch systeem, oftewel: met lucht. Werken we met een vloeistof, dan noemen we het hydraulisch. Deze techniek wordt ook gebruikt bij het aandrijven van graafmachines.
Graafmachine werkt op hydraulisch systeem
Met een hydraulisch systeem verplaats je met een door de motor van de machine aangedreven pomp vloeistof door hydrauliekleidingen. De vloeistof die hiervoor wordt gebruikt is hydrauliekolie. De reden dat hier voor vloeistof wordt gekozen en niet voor lucht, is omdat je vloeistof niet kunt samenpersen.
Als voorbeeld: voor een waterpistool gebruik je water als vloeistof, maar voor een graafmachine gebruik je olie. Olie kan namelijk veel beter tegen temperatuur, kookt veel minder snel en behoudt de viscositeit veel langer constant. De hydrauliek olie die door de leidingen wordt verplaatst, komt terecht in de hydraulische cilinders die bijvoorbeeld aan de graafarm van een graafmachine zitten. De cilinder die je aan de buitenkant kan zien, is langwerpig en rond en er zit een zilverkleurige stang in die beweegt. Deze cilinder kan enkelwerkend of dubbelwerkend zijn.
Voorbeelden van andere hydraulische systemen
Een enkelwerkend hydraulische cilinder is een een kiepaanhanger. Een mooi voorbeeld van een enkelwerkend systeem is een kipper, ook wel bekend als kiepwagen, dumper of zandkieper. Deze wagen met daarop een laadbak voor het transporteren van los stortgoed wordt geleegd door deze aan de voorkant omhoog te vijzelen. Hiervoor is een enkelwerkend hydraulisch systeem voldoende: de cilinder wordt aan één kant gevuld met olie, deze schuift uit en de kipper gaat omhoog. Wil je de kipper laten zakken, hoef je alleen maar een klep om te zetten en door het eigen gewicht komt deze terug.
Graafmachine werkt op dubbelwerkende hydraulische cilinder
Wil je twee kanten op kunnen bewegen, zoals bij de graafarm van een graafmachine dan heb je een dubbelwerkende cilinder nodig. In de cilinder zit een zuiger waar de zilverkleurige stang aan vast zit. Wanneer je aan beide kanten van de zuiger olie kunt pompen, kun je de stang in en uit laten schuiven. Een graafmachine beweegt dus door het pompen van olie tegen een zuiger, dit gaat wel met drukken tot 350 bar.
Het hydraulische systeem kan niet werken zonder een machinist, een ventielenblok en een pomp. De input van de machinist gaat vanuit de bediening (joystick of pedaal) naar het ventielenblok. Hierdoor kan de machinist de machine laten bewegen. Het ventielenblok stuurt het systeem aan, deze zorgt er namelijk voor dat de oliestroom wordt verdeeld tussen de pomp en de cilinder(s).
Zo zie je: de beweging van de arm van een graafmachine werkt eigenlijk heel simpel. En nu blijf je zeker even staan bij de volgende klus, om te zien hoe de hydraulische dubbelwerkende cilinders aan het werk zijn.